Adres
Çarşı, Tort İşhanı, Kadir Kameroğlu Cd.
No:11, 20600 Çivril/Denizli
Adres
Çarşı, Tort İşhanı, Kadir Kameroğlu Cd.
No:11, 20600 Çivril/Denizli
Özgün olmak, kendi olmanın kanıta dayalı ruh sağlığına katkı derleme makalesi…
OTANTİKLİĞE POZİTİF PSİKOLOJİK BAKIŞ
Yusuf Alperen KÜÇÜKARSLAN
Nisan 2023, Şırnak
Üsküdar Üniversitesi Uygulamalı Psikoloji Yüksek Lisansı
OTANTİKLİĞE POZİTİF PSİKOLOJİK BAKIŞ
ÖZET
Otantiklik, felsefi akımlarla hayat bulmuş olup varoluşçu felsefeden psikolojik kuramcıların; psikanalist, hümanist, pozitif psikoloji ekolüyle bütünleşmiştir. Kuramcılar ve felsefi ekolün tanımlamaları farklılaşsa da ortak noktaları otantikliğin psikolojik iyi oluşu, semptomları azaltıcı etki yaptığıdır. Otantikliğin üzerinde hümanist ve hümanizmin yansımalarını, günümüze güncellemiş hali olarak görülen pozitif psikolojik kuramcıların daha çok durdukları söylenebilir. Pozitif psikoloji kuramcıları otantikliği tanımlamakla kalmamış olup otantikliğin bileşenlerini ortaya koymuşlardır. Bu bileşenler kuramcıdan kuramcıya fark etse de temel fikirler benzeşmektedir. Öyle ki bazı alt bileşenler farklı ifade edilseler de aynı düşüncenin varlığını kabul etmektedir. Pozitif psikolojik kuramcılar alt boyutlarını açıkladıkları otantiklik kavramına dair ölçek geliştirmişlerdir. Ölçek günümüze kadar ulaşmış, çalışmalarda aktif olarak kullanılmıştır. Pozitif psikolojinin ilgi alanı olan devlet dairelerinde çalışan bireyleri ruh sağlığı ile ilgili çalışmalar yapılmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda pozitif psikolojinin üzerinde durduğu psikolojik iyi oluş gibi kavramlarla ilişkisi ortaya konmuştur. Farklı kültürlerde yapılan araştırmalara ve kültüre duyarlı çalışmaların sonuçlarına yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler: (≤5 KELİME): Otantiklik, iyi oluş, pozitif psikoloji.
A POSITIVE PSYCHOLOGICAL ATTENTION TO AUTHENTICITY
ABSTRACT
Authenticity, which has come to life with philosophical movements and has been integrated with psychological theories such as psychoanalysis, humanism, and positive psychology, originated from existential philosophy. While the definitions of theorists and philosophical schools differ, their common point is that authenticity has a positive psychological effect and reduces symptoms. Humanists have focused on authenticity and its reflections, while positive psychological theorists, who are considered an updated version of humanism in today’s world, have not only defined authenticity but also identified its components. Although these components may differ from theorist to theorist, their basic ideas are similar. In fact, even though some sub-components are expressed differently, they accept the existence of the same idea. Positive psychological theorists have developed a scale for the concept of authenticity, which they described and explained its dimensions. The scale has reached the present day and has been actively used in studies. Studies have been conducted on individuals working in government agencies, which are the area of interest of positive psychology, regarding their mental health. As a result of these studies, the relationship between concepts such as psychological well-being, which positive psychology emphasizes, and authenticity has been revealed. Results of research conducted in different cultures and culture-sensitive studies have also been included.
Key Words: authenticity, well-being, positive psychology
GİRİŞ
Otantiklik, özgünlük anlamına gelen bir kavramdır. Otantik bireyler hayatlarında özgün davranışlarda bulunduklarında bireyselleşme, diğerlerinden farklılaşmalar, mükafat ve cezayı önemsememe, benliğin farkında olma, içgörü gibi süreçleri barındırır. Otantiklik geçmişten günümüze felsefecilerin ve psikologların üstünde durduğu bir konu olmuştur. Bunun nedeni ise otantikliğin bireylerin hayatında varoluşu, gerçek ve ideal benlikleriyle olan duruşuna etkileri olduğu içindir. Otantiklik psikolojik iyi oluşu etkileyen önemli kavramlardandır. Otantik bireyler hür iradeleriyle davrandıkları benlik duygularını oluşturduklarında psikolojik iyi oluş süreçlerine katkı sağlarlar. Otantikliğin boyutlarını Wood ve ark., Kernis ve Goldman ele almıştır. Otantiklik ölçeği farklı meslek gruplarında çalışılmış, kültüre uyarlanmıştır. Huppert & So, (2013) yaptığı çalışmalar otantik bir yaşamın psikolojik iyi oluşa doğrudan katkı sunduğunu kanıtlar niteliktedir. Selvi (2020)nin yaptığı çalışmada hemşirelerin özgünlüklerinin iyi oluşuna nasıl etki ettiği ile ilgili araştırma yapılmış, özgünlüğün iyi oluşa yaptığı katkılar çeşitli yönlerden ele alınmıştır. Araştırmaya dahil edilen konular arasında yaş, aile yaşantıları, vazifeye ilişkin düşünceler, çevresel tesir, mesleğe ilişkin vakıflara üye olma gibi alanlarla çalışılmış olup araştırma sonunda elde edilen veriler ise şöyledir, Otantiklik ruhsal açıdan iyi olmayı desteklemiş ancak tek başına özgünlük ruhsal iyilik durumuna katkıda bulunmamıştır. Wood ve ark. tarafından yapılan diğer bir çalışmada özgünlük yüksek öğretim kurumlarında öğrenci durumunda olan bireyler üzerinde yapılmış olup özgünlük ve ruhsal iyi olma halinin birbiriyle ilişkisi kanıtlanmıştır. Bu çalışmanın amacı öz-belirleme, psikolojik iyi oluş, özgecilik gibi pozitif psikolojik yaklaşımlarla otantikliğin açıklanmaya çalışılması, pozitif psikoloji perspektifi kavramlarla ilişkililiği açıklanmaya; kanıtlanmaya çalışmasıdır. Bunun için de pozitif psikolojinin temellerini oluşturan hümanist yaklaşımlar, danışmanlık psikolojisi, varoluşçu felsefi akımlar penceresinden özgünlüğe bakış oldukça önemlidir.
Otantiklik Ve Otantikliğe Psikoloji Kuramcıların Bakışı
Otantiklik, özgür irade ile sıkı sıkıya bağlıdır. İnsanlar sadece özgürce kişiselliğini yansıttığında ve basit ruhsal gereksinimleri giderildiğinde otantik sayılabilir. Psikanalitik düşünceye bağlı olan Karen Horney, Eric From insanların sadece diğerlerine tutsak olmadığında; düşündüğü şekilde hür davrandığında otantiklikten bahsedilebileceğini ve psikolojik hastalıklardan korunabileceğini ifade etmektedirler.(İlhan & Özdemir, 2013)
Varoluş terapilerine göre otantiklik psikolojik danışmada gaye olarak görülmesine rağmen farklılaşarak yorumlanmaktadır. Heidegger otantikliğin hayatta oluş ile sahiden yaşamın temeli görmüştür, sahici olmayan öz kendilik otantik değildir. Otantikliğin var olduğu durumlarda hayatta oluşumuzu hissederiz. Hayatta olmanın anlamına vakıf oluruz. Hayatta olmanın ehemmiyetinde olmaktır. Bahsi geçen bağlamda vakıf olmak süreklilik içermez yaşanılan zamandadır(Ilgar & Ilgar, 2019).
Otantik benlik görüşünden evvel olarak ilkçağda Yunanlı düşünürler tarafından ortaya atılmıştır(Kernis & Goldman, 2006). Misal olarak, İlkçağ Yunanlı düşünür Aristoteles, kavramdan söz ederken benliği bireylerin doğuştan var olan düşünceleri ve harekete geçiren var olan düşünceler ile ilişkili içinde olma şeklinde tarif etmiştir. Aristoteles için diğerlerinden üstün veri, diğerlerinin hayatlarına katkı sağlar; bunun nedeni ise hayatı düzenlemesidir(Bağdiken, 2021).
Alan yazın tarandığında kelime türünün ilk olarak dinamik analitik psikoloji ve insancıl kuramcıların fark ettiği görülmektedir. Alfred Adler(1992) benliğin ayrılmaz parçaları olduğunu düşünürken, benliğin eş olarak otantikliğin hayatımızla bağdaşarak katkı sağladığını ileri sürmüştür(Kernis & Goldman, 2006).
Winnicott’un (1945) düşüncesi bağlamında benliğimiz çocukluk zamanlarında gelişmeye yüz tutar. Bakım verenle yeni doğan ilişkisinin üzerinde durur. Winnicott bakım veren emziren ebeveynin, özverisini emzirerek ortaya koyar. Yeni doğan ise memenin kendi tarafından oluşturulduğunu düşünür. Süt kuzusu varlığını diğer varlıkların sebebi görür. Süt kuzusu doğuştan var olan gücünü farkındalığını yakalayabilmek için topluma gereksinimi vardır. Bu zamanda anne ve süt kuzusunun gereksiniminin farkındadır ve bu gereksinimleri kişisel gereksinimleri şeklinde tanımlayabilir. Bakım veren yönünden süt kuzusunun hisleri yansıtılması ile onu taşıması durumunda süt kuzusu; kişisel hislerini, yaşam belirtilerini, giderek annenin yaşamını tanır. Bahsi geçen bağlantının neticesinde gerçek kendilik ile sahte kendilik meydana gelir. Gerçek kendilik; haraketli, spontane, otantik, özgün ve benliğin asıl bölümüdür. Sahte kendilik ise otantik benliğin zıttı şeklinde görülebilir(Sarısoy, 2016).
İnsancıl yaklaşımlar otantik benliğin üzerinde durmuşlardır. İnsancıl kuramcıların baş isimlerinden olan Abraham Maslow (1943) İhtiyaçlar piramidi varsayımını öne sürmüştür. Hiyerarşide en alt dört kademe alttan üste doğru gidildiğinde kendini gerçekleştirme kademesine varılabilir. Elverişli durumlar oluşturulduğunda tüm bireyler son basamağa ulaşabilir. Kendini gerçekleştiren bireyin nitelikleri: asıl var olanı olduğu gibi yorumlama, doğal hareket etme, toplumu ilgilendiren sorunlarla uğraşı, sorunları halletme özellikleriyle donatılmış haline gelme, özgür hareket etmek, iyi olanı takdir etmesi, çoğunluğun görüşlerine saygı duyması, özgünlük, toplumsal problemlere hassaslıktır. Kendini gerçekleştiren insanlar diğerleriyle konuşurken kelimeleri seçer, öz ve çevresel bilgiyle etraflarındaki durumlara farkındalık kazanmaya gereksinim duyarlar(Erden & Akman, 2000). Maslow(1969) özünün doğuştan getirdiği özellikleri ortaya koymaya çalışan insanların var olan tüm kaynaklarını seferber edebilmesi şeklinde betimler. Var olan kaynakların doğru biçimde sarf eden bireyler anda kalır bilişsel yeteneklerinde ve fiillerinde hür hareket ederler(Terzi vd., 2015).
Carl Rogers (1969) otantikliği psikolojik danışmada ve öğretim alanında hümanist bakış açısıyla ele almıştır. Tam fonksiyonelliğin oluşması için otantik olarak hayatta olmanın önemini vurgulamıştır(Dincer, 2019).
İmamoğlu vd. otantiklik yaşanılan toplumun örf, adet, gelenek, göreneklerinden ayrı bir konumda olduğunu, tüm kişilerin gereksinim duyduğunu keşfetmişlerdir. Bu bağlamda düşünüldüğünde ‘öz-belirleme’ yaklaşımını onaylar durumdadır.
Otantikliğin, bireyin mükafatlandırılmayı, cezalandırmayı önemsemeden davranışlarda bulunması yapmacık davranışlar sergilememesidir(Kernis & Goldman, 2006). Benzer biçimde özgecilikte dürüst, içsel süreçlere dikkat ederek davranıma ihtiyaç duyar. Bağlama göre düşünüldüğünde otantik birey ile özgeci birey benzerlik gösterir(Halil vd., 2016).
Otantik Benlik Boyutları
Otantik benlik görüşü çoğu çalışmacının kendi yorumlamalarıyla aktarılmışsa da hepsinde bulunan özellik gerçek benlik etrafında toplanmasıdır. İnsanlar değişik toplumsal görünümlerde bulunurlar ve bu görünümlerle harekete geçerler. Ancak bireyler değişik toplumsal görünümlerde bulunduklarında kendiliğinin tamamen dışına çıkmış demek değildir. Bu nedenle ki hususa özgü isteklerin giderilmesi amacıyla bireylerin hareket tarzındaki farklılaşmalar olağandır. Bu nedenledir ki ‘gerçek benliğin’ durağan, istikrarlıdan daha çok devingenliğine işarettir. Ancak ‘tek bir gerçek benlik olmadığı’ görüşü onaylansa da erginlik ve olgunluk zamanlarında otantik benlikten söz etmek birey için endişe vericidir. Şayet bireyler istek ve duygularıyla zıt hareketler sergilerlerse, bu hareketler, içsel erdem tercihlerine karşılık kabul edilmeme kaygısı veya çevre tarafından cezalandırılması kaygısı yüzünden çoğunlukla asılsızlık hisleri içindedirler(Bağdiken, 2021).
Kernis, Goldman’a Göre Otantikliğin Boyutları
Kernis, Goldman(2006) otantiklik mekanizmasını özünü fark etme, bireyin öz hakikatlerinin somut delillere göre anlamlandırmaya hazır bulunma, hazır bulunuş yönünde harekete geçme ile bütünleşmek, içsel idealleriyle eş güdümlü davranışların son halidir. Üstelik bahsi geçen araştırmacılar, otantik benliğin, bireyin hakikate bağlı olmadan; alt katman hislerinin, hedeflerinin ve yatkınlıklarının hür ve spontane şeklinde aynalayacağını bildirmişlerdir. Şöyle ki otantik tavır esasında bireyin aslında nasıl biri olarak var olduğunun ayırdına vardığıyla mekanizmasını aynalarken, otantikliğin dışında kalan tavırlar çoğunluk olarak diğer bireyler yönüyle yükseltilme, hürmet ile karşılanmaya hizmet eder.
Kernis, Goldman(2006), otantiklik benliğinin tek algılanmasına değil, benliğin dört farklı ancak aralarında bütünlük gösteren kısımlara ayırmanın doğru olacağını ileri sürmüş ve otantik sistem oluşturmuşlardır. Sisteme göre parçalar ‘farkındalık, tarafsızlık, otantik davranış ve ilişkisel uyum’ şeklinde tanımlanmaktadır.
Farkındalık, bireyin içsel güdülenmelerine, his yaşantısına, arzularına, bireye has düşüncelere yönelik haberdarlığı şeklinde tanımlanabilmektedir. Misal: Birey karamsarlık hangi düzeyde olduğundan haberdarlığı şeklinde görülebilir. Farkındalığa diğer bir açıdan bakacak olursak, bireyin yakın geçmiş yaşantısına yönelik refah, kıymetli yönüyle hissetmektir.(Brown & Ryan, 2003)
Tarafsızlık, bireyin özüyle alakalı düşünceleri sağa sola çekmeden algılamasıdır. Sağa sola çekmeden algılamanın katkılarından ilk sırada geleni, gerçekçi kişilik biçimlendirmenin sezgilerinin farkındalığıdır. Gerçekçi kişiliği sezinlemek, neticeleri yakın ve uzak süreçte tesiri seçimlerde kendini göstermektedir. Gerçekçi iş seçimi, potansiyelini anlamak, artırtmak amacıyla vakit sarf etmek örnek verilebilir(Kernis & Goldman, 2006).
Otantik davranış, bireyin tepkisel ve araçsal koşul sürecinin çıktısı değil, bireyin öz isteklerinin farkındalığıyla önem göstererek hareketlerde bulunmasıdır(Kernis & Goldman, 2006).
İlişkisel uyum içinde bulunmakta bireyin diğerleriyle anlaşırken kendine uymayan kalıpları seçmemesidir. Birey diğerleriyle anlaşırken doğru ve hakikiyse diğerlerini de bu kalıp ile görmektedir(Kernis & Goldman, 2006).
Wood vd. Göre Otantikliğin Boyutları
Otantik benliğin niteliklerini karşılayan kişiler, ait oldukları biliş, his, erdemlere paralel davrandıkları ve diğerlerinin düşüncelerine, yaşantı biçimlerini kabul ederek davranışta bulunmadıkları ifade edilmiştir. Otantikliğin üç kısımdan oluştuğunu ileri sürmüşlerdir, ‘kendine yabancılaşma, dış etkinin kabulü, otantik yaşam’(Wood vd., 2008).
Kendine yabancılaşma, bireyin öz benliği ile yaşantıları ilişkisinde önüne geçilmez bir uzlaşmazlık vardır. Birey özünün ve yaşantılarının ilişkisi hangi oranda farklılaşma varsa, özüne uyumsuzluğu da o nispette artar ayrıca fonksiyonelliğin yittiği benliğe dönüşecektir.
Dış etkinin kabulü, bireyin başka bireylerin tesirini hangi oranda benimsediğini, bireyin öteki bireylerin ümitlerine uygun davranışlarda bulunduğu düşüncesine dayanır. Bu bağlamda birey doğal eğilimlerine kulak vermeyerek diğerlerinin ümitlerini referans alarak davranışlarda bulunur.
Otantik yaşam, genellikle öze hakikatli davranmayı ve bireyin erdemleriyle inanışlarına uygun davranışta bulunmayı belirtir(Wood vd., 2008).
Otantiklik Ölçeği
Kişilerin özünden uzaklaşmasını, diğer bireylerin baskısını onaylamanın çoğunluk durumu gerçek dışılığı, suniliği diğer anlamda otantiklik dışı davranışlara katkı sağlar. Kişiler özüne dönük davranışlarda bulunması otantik benliği besler. Wood ve ark. Tavsiye ettikleri üç kısımdan oluşan otantikliğin ölçülmesi için otantiklik ölçeğini oluşturmuşlar, değişik sınıflardan bireylerde etkinliğini kanıtlamışlardır. Wood ve ark. aracılığıyla oluşturulan, hümanist bakış açısıyla ele alınan otantiklik ölçeği Türkçeye uyumlanmasında İlhan ve Özdemir(2012) etkili olmuştur. Ölçek 12 maddedir, ‘‘Kendine Yabancılaşma’’, ‘‘Dış Etkileri Kabullenme’’, ‘‘Otantik Yaşam’’ şeklinde içeriğe sahip olan ölçeğin 1 ve 7 puanları dahil olmak üzere puanlama sistemine sahiptir. Uyarlanan ölçek ilk haliyle tıpa tıp benzerliğini kanıtlamıştır. Türkçeye adapte edilen ölçüm aracı ‘‘Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayıları’’ Kendine yabancılaşma .79, Dış etkileri kabullenme .67, Otantik yaşam .62 şeklindedir. 3 farklı başlıktan hepsi kendisine ait soruların farklı farklı yorumlamaktan öte hayattan farklı iki başlığın değerlendirmeleri silinerek katıksız bir otantiklik değerlendirmesi sonucuna ulaşılır(İlhan & Özdemir, 2013). Kişinin otantik hayat değerlendirme sonucu fazla öteki başlıklar az ise otantikliğin işaretidir.
Otantiklik psikolojik sağlamlığın esaslarından olduğu nedensellik araştırmalarıyla günümüze kadar ulaşmış bilgilerdendir(Horney, 1951; Rogers, 1980; Yalom, 1980). Otantikliğin fazlalaştığı kişiler şimdiye kadarkinden çok kendini sayıyor, hayattan yetiniyor, bireysel iyilik hallerine katkı sağlıyor, negatif olmayan hislerini yaşadıklarını bildirmişlerdir(Goldman & Kernis, 2002). Otantikliği bulunan kişiler bireysel iyilik hallerinin diğerlerine göre fazla bulunduğunu keşfetmiştir. Kişiler Diğerleriyle iletişimlerinde ‘Gerçek benliğini’ göstermesi durumunda ruh sağlığını olumlu etkileri varken, çevresel etkileri ve cezaya uzak durma tepkisi yönünden özünü konuşturamaması ruhsal sağlamlığına sorun açabilmektedir(Ryan vd., 2005). Otantik olma yönünü zorla önleyen kişilerin anksiyete, gerginlik(Wood vd., 2008), çöküntü, somatik problemler ortaya çıktığı bildirilmektedir. Kişiler yalnızca toplumsal iletişim için otantikliğe başvurmamalı, özünü saymada, çöküntü, anksiyete, kalitesiz hayat tatminiyle de bağlantılı olduğu unutulmamalıdır.
Psikolojik iyi oluş ve otantiklik üzerine yapılan araştırmalar
Hemşirelerin otantikliğinin ruhsal sağlamlık seviyesine etkisi üzerine yapılan bir araştırmada varılan nokta şöyledir: Sağlık çalışanlarının özgünlüklerin ruhsal sağlamlık üzerinde olumsuz etkisi olduğunu, rastgele yapılan özel zevklerin ileriki yaşam düşüncelerinde fazlalaştığını, ileriye dönük amaçları bulunan sağlık çalışanları toplumsal gücünün(ileriki dönemler hakkında düşünce, toplumsal alana uygunluk, toplumsal mekanizmalar) ileri düzeyde görüldüğü, İleriye dönük amaçları bulunan sağlık çalışanlarının otantikliği hayata aktarma hallerinin aşağılarda bulunduğu, Problem durumunda desteklenen çalışanların ev içi uzlaşılarının üst düzey bulunduğu, Problem durumunda desteklenen sağlıkçılar çevresel tesir altında kalmaları diğerlerine göre onayladıkları, Evlat sahibi durumunda bulunmayan sağlıkçılar çevresel tesir altında kaldıkları, yaşam süresine göre çevre tesiri onaylama süreci farklılaştığı; 24’ünden gün almamış sağlıkçılar 40lılarını bitirmiş çalışanlara kıyasla çevresel tesirleri onayladıkları, Hemşirelik vazifesinden hoşnutluk seviyeleri fazlalaşan çalışanlarda otantikliğin yaşayış biçime aktarma ve özünden uzaklaşmanın aşağı seviyelerde bulunduğu, Vazifesinden hoşnut durumda bulunmayan sağlıkçıların ruhsal sağlamlık düzeylerinin(Özüne dair bakış açısı, sistemsel üslup, toplumsal uygunluk, toplumsal mekanizmalar) az bulunduğu, Vazifelerinde hangisi olduğu fark etmeksizin sağlıkçı sendikalarına katılım sağlayan çalışanlar ruhsal sağlamlıklarının fazlalaştığı görülmüştür(Selvi, 2020).
İyi oluşun otantiklikle ilişkisini tahmin eden inceleyen bir çalışmada: kararsızların ruhsal iyilik halini tahmin edip edemediğini veya hangi oranda tahmin ettiğini araştırmak için ‘hiyerarşik regresyon’ irdelemesi uygulanmıştır. Buluş bölümünde gösterildiği üzere başta otantikliğin temel alanları tahlil edilmiştir. Buluş bölümü gereğince, baş derecede iyilik halinin etkileyici tahmin edici konumunda bulunurken, çevresel tesiri onaylamadaysa iyilik haliyle etkileyici belirleyicilik bulunmasına karşılık tahmin edici konumda değildir. Buluşlarda sınırın dışında uygulanmış otantiklikle ruhsal iyilik hali ve ‘Flourishing’(öznel iyi oluş)(Huppert & So, 2013) pozitif doğrultuda ilgili olduğu araştırmalar neticesinde bağlantılı olduğu görülmektedir (Goldman ve Kernis, 2002; Wood ve diğ., 2008). Otantiklik bireyin hisler, zihinsel şemalar, bilişleriyle doğrultuda hareket etmesi şeklinde açıklandıktan sonra özünden farklılaşmaysa bireyin nesnel düşünsel ve duygusal dünyasının yaşadığı andan haberdar olmamasını belirtir. Wood vd., (2008) yüksek öğrenimdeki bireyleri kapsayan grupla araştırmalarında otantiklik ve ruhsal iyilik durumu birbiriyle ilişkilidir. Bu sebeple çalışmada yakın çıktı elde edilmesi, medeniyet bağlamında bağlantılılığı da gösterir. Bunun nedeni ise bireyin özünden uzaklaşma seviyesi aşağılara doğru indikçe, hakiki kişilik yolunda davranışlarda bulundukça birey kişiselliğine özgü tercihler yapacak ve hayatını bu doğrultuda manalı bir yönde ilerletecektir. Öbür taraftan otantiklik bireylerin ruhlarına fonksiyonellik katar, iyilik hallerine katkıda bulunur(Beydoğan Tangör & Curun, 2016).
SONUÇ VE ÖNERİLER
Otantiklik diğer bir anlamda özgünlük pozitif psikolojinin önemli kavramlarından biridir. Otantiklik önemli denecek düzeyde psikoloji kuramcılarının üzerinde durduğu konulardan biridir. Sorun odaklı kuramsal bakış açıları son yıllarda oldukça artmıştır. Pozitif psikolojinin varsayımlarından birisi olan bireyin kaynakları harekete geçirme bağlamında düşünecek olursak; otantiklik ile psikolojik iyi oluş, öz-belirleme, özgecilik gibi kavramlar bireylerin kaynaklarını harekete geçmesiyle ruhsal iyilik halinin artacağı yapılan çalışmalarca kanıtlanmıştır. Otantiklik ile çalışacak profesyoneller pozitif psikoloji bağlamında çalışmaları, otantikliğin Türk kültüründe çalışmaların artırılması, pozitif psikolojik kavramların otantikliğe etkileri çalışılması, Pozitif psikolojik kavram olarak otantik ile İslam dini, yapılan bu çalışmanın benzer çalışmalarda istifade edilmesi önerilir.
KAYNAKLAR
Bağdiken, E. (2021). Otantik kişilik ve öznel iyi oluş arasındaki ilişkide duygusal zekânın aracı rolü. Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Beydoğan Tangör, B., & Curun, F. (2016). Psikolojik iyi oluşun yordayıcıları olarak bireysel farklılıklar: Özgünlük, benlik saygısı ve sürekli kaygı.
Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of personality and social psychology, 84(4), 822.
Dincer, D. (2019). Carl R. ROGERS ve öğrenme özgürlüğü: etkili bir öğrenme ortamının mimarı olarak öğretmen ve öğretmen tutumları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 8(4), 2341–2358.
Erden, M., & Akman, Y. (2000). Gelişim Ve Öğrenme-Öğretme. Baskı, Ankara: Arkadaş Yayınevi.
Goldman, B. M., & Kernis, M. H. (2002). The role of authenticity in healthy psychological functioning and subjective well-being. Annals of the American Psychotherapy Association, 5(6), 18–20.
Halil, E., SAYIN, M., & Çelebi, Ç. D. (2016). Üniversite öğrencilerinin özgecilik ve otantiklik seviyeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 14(32), 79–102.
Huppert, F. A., & So, T. T. C. (2013). Flourishing across Europe: Application of a new conceptual framework for defining well-being. Social indicators research, 110, 837–861.
Ilgar, M. Z., & Ilgar, S. C. (2019). varoluşçu psikolojik danışma ve psikoterapi: teori ve pratiği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(1), 193–220.
İlhan, T., & Özdemir, Y. (2013). Otantiklik Ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 4(40), 142–153.
Kernis, M. H., & Goldman, B. M. (2006). A multicomponent conceptualization of authenticity: Theory and research. Advances in experimental social psychology, 38, 283–357.
Ryan, R. M., LaGuardia, J. G., & Rawsthorne, L. J. (2005). Self-complexity and the authenticity of self-aspects: Effects on well being and resilience to stressful events. North American Journal of Psychology, 7(3).
Sarısoy, G. (2016). Winnicott’ın gerçek benlik ve sahte benlik kavramlarının bir vaka ve terapi ilişkisi bağlamında incelenmesi.
Selvi, E. G. (y.y.). Hemşirelerde otantiklik ve psikolojik dayanıklılık düzeyleri ile aralarındaki ilişki. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Terzi, Ş. I., Aydoğan, D., ÇARDAK, M., KANDEMİR, M., TAYLI, A., ÖZPOLAT, A. R., İŞGÖR, İ. Y., GENÇTANIRIM, D., UÇAR, M. E., & İLHAN, T. (2015). Eğitim psikolojisi. Ankara: Pegem Akademi.
Wood, A. M., Linley, P. A., Maltby, J., Baliousis, M., & Joseph, S. (2008). The authentic personality: A theoretical and empirical conceptualization and the development of the Authenticity Scale. Journal of counseling psychology, 55(3), 385.